Door Frans de Loos

Tijdens het Tweede Kamerdebat over geneesmiddelen van 22 november 2017, hebben verschillende partijen zware woorden gebruikt naar met name de grote farmaceutische bedrijven. Hun kritiek is dat de industrie niet transparant is over de investeringen en kosten en dat daardoor de overheid niet op een redelijke manier kan onderhandelen met de fabrikant over de hoogte van de prijs. Het gevolg is dat in Nederland producten te laat voor de patiënt beschikbaar komen, terwijl de bedrijven wel hoge winsten maken. Sommige partijen spraken zelfs van ‘een tot in de wortel verrot’ systeem.

Fair Medicine volgde dat debat met grote interesse. Ook was onze stichting blij om te horen dat veel politieke partijen de nieuwe modellen van Fair Medicine als een oplossing zien voor dure geneesmiddelen. Toch is in ook ons zogeheten coalitie-model – verschillende belanghebbenden ontwikkelen samen een nieuw medicijn – de industrie evenzeer nodig als de patiënt, de dokter en de investeerder. Alle partijen die betrokken zijn bij geneesmiddelenontwikkeling moeten in ons proces aan boord zijn. Fair Medicine denkt dat de farmaceutische industrie in ons model minstens net zo’n betrouwbare partner is als al die andere coalitie partijen. Misschien goed om dat even toe te lichten.

Ten eerste is het belangrijk om vast stellen dat de farmaceutische industrie onmisbaar is. Ooit, toen nog maar voor weinig ziektes geneesmiddelen beschikbaar waren, was het de apotheker die een product bereidde voor de patiënt. Dat gebeurde op recept van de dokter. Toen we beter inzicht kregen in de werking van medicijnen, met name ook op grote indicaties, is de bereiding van geneesmiddelen geïndustrialiseerd. Hierdoor kwamen betrouwbare producten op de markt, meestal tegen zeer redelijke prijzen (zie de website www.medicijnkosten.nl van het Zorginstituut Nederland om te checken wat uw medicijn kost) .

Het vertalen van een idee en eerste bewijs van een mogelijk werkzaam product naar een voor de markt geschikt medicijn, is bij de farmaceutische industrie terecht gekomen. De expertise die daarmee gemoeid is, is daardoor ook geconcentreerd in die bedrijven. Dit geldt ook voor de financiële middelen om dit traject te bekostigen. Dus we hebben de bedrijven hard nodig om producten te maken, hoe erg is dat?

Dat is uitstekend te doen! Alleen moet er wel aan voorwaarden worden voldaan, een aantal daarvan zijn:
– De markt moet niet vertroebeld worden door monopolies, al dan niet ontstaan door regelgeving of het uit de markt kopen van concurrenten.
– Investeringen moeten haalbaar zijn voor vele bedrijven. Niet alleen voor een klein aantal bedrijven dat deze, nu hoge, lasten kunnen dragen. Investeringen moeten in een redelijke tijd terugverdiend kunnen worden.
– De markt moet voldoende concurrentie toelaten, waardoor een goede prijsvorming mogelijk is.

Het zijn met name de midden- en klein bedrijven (MKB) die in een eerlijke concurrentie met elkaar al sinds jaar en dag in competitie zijn om projecten binnen te halen of in samenwerkingsvormen producten te ontwikkelen. Het zijn deze bedrijven die door Fair Medicine in coalities met andere stakeholders samengebracht worden om goede en betaalbare producten te maken. We hebben in Nederland nog veel, of tenminste voldoende, van deze bedrijven om hiermee een gezonde farmaceutische industrie te ontwikkelen. De bedrijvigheid die daaruit voorkomt, zorgt voor banen en zorgt ervoor dat we op termijn een alternatief hebben voor dure import van geneesmiddelen.

Zó wil Fair Medicine met de industrie, en alle andere coalitie partners, samen werken!